Nieco o "recenzenckim" odmóżdżaniu.

Przeczytałam ostatnio na FB, a dokładnie na grupie „Zbrodnia z przymrużeniem oka” (zaglądajcie tam, bo grupa zacna) wpis Jacka Getnera na temat określenia „odmóżdżający” i bardzo mnie to zaintrygowało. Bo słowo to używane jest czasami jako pochwała w sensie, „lekki, pozwalający odpocząć od problemów”, czasami jako nagana w sensie „ogłupiający” i pomyślałam, że rzeczywiście, to słowo, (które zyskało sobie w tekstach recenzentów poczesne miejsce) może być źle rozumiane. 

I tak rozmyślając zdałam sobie sprawę, że jest więcej takich recenzenckich określeń, które są wstawiane to tu to tam i często niewiele znaczą, a wpisywane są bo są… modne. 

Tak, taka moda też istnieje. 

Weźmy na przykład „drętwe dialogi”. Co to dokładnie znaczy? Że co? Że bohaterowie rozmawiają tekstami jak z serialu pardokumentalnego typu „Szpital”, czy „Szkoła”, czy może jak z jakiejś telenoweli? 

Ktoś powie, że są to dialogi, których człowiek nie usłyszy na ulicy. Nie jest to bardzo precyzyjne określenie, bo na ulicy słychać najczęściej „k...” a z tym nikt nie powinien przesadzać, na dodatek o zdradzie męża z chłopakiem córki na oczach psa sąsiadów nie opowiada się na ulicy… Albo odwrotnie jakoś…. 

Niektórzy mówią, że takie dialogi są po prostu nieżyciowe. Ta… Nieżyciowe? Życie potrafi być bardziej zaskakujące niż niejedna książka, w połowie tych, które czytałam, nie ma nic o szkodliwości szczepionek i płaskiej ziemi, a na ulicy ciągle o tym słyszę. 

Niektórzy recenzenci piszą też o „papierowych” bohaterach. 

I też kiedy się wczytam to już nie rozumiem co to znaczy, że co? Nadają się na papier toaletowy? A może, jak twierdzą niektórzy, są mało „realistyczni”. 

Kiedy rozmawiałam o pewnej (swojej) książce ze znajomą taki właśnie wysunęła argument i dodała. 

- No bo wiesz, ona w ogóle nie jest kobietą (ta bohaterka), ani razu się nie umalowała… 

Pomyślałam, że rzeczywiście, ale pewnie też nie jest człowiekiem, bo nie napisałam nigdzie, że była w ubikacji, ani, że oddychała. Nie wypomniałam też o perystaltyce jelit… 

Albo coś takiego. 

Książka, którą „szybko się czyta”, nie wiem, czy poczytać to za komplement, czy za naganę, bo przypomina trochę reklamę leku na zatwardzenie „działa szybko i dyskretnie” tylko z tą dyskrecją problem, bo można nie zauważyć, że zadziałało. 

Książka „mało realistyczna” to już typowa nagana, choć nie do końca, jeżeli chodzi o fantastykę. Jednak życie nie potrzebuje kosmitów, żeby przerosnąć nasze oczekiwania. Wczoraj po raz czwarty w tym tygodniu dostałam wiadomość mailową, że czeka na mnie wielki spadek, od człowieka, który umarł przed własną śmiercią i miał na imię tak samo jak ja, toteż będę bogata. Życie, a jakby nierealistyczne. Normalnie nikt by nie uwierzył, a to przecież prawda! 

Bohaterów „nie da się polubić” - szczerze? Najczęściej nie zostali po to stworzeni, no chyba, że są kotem, psem, lub papugą, cała reszta, to bohaterowie, którzy powinni wzbudzać wszelkie inne uczucia (wkurzać, denerwować, drażnić), większości ludzi na świecie nie da się polubić, a nikt ich za to nie zamyka w więzieniach. 

No i na koniec o odmóżdżaniu. 

Mody są odmóżdżające i teraz używam tego słowa w rozumieniu negatywnym. Szpilki są modne, ale paralityk na szpilkach z pewnością będzie drętwy i to dosłownie, w gipsie. 

Piszmy więc tak, żeby dało się to zrozumieć. Może być swoimi słowami, a może, nie „może być”, a powinno!